De reizigers van het Noorden
200 km ten zuiden van de grens met Lapland, Zweden
voorjaar 2020
De gravelweg is alweer zichtbaar, hoewel er in het bos en op de weilanden nog zeker een meter sneeuw ligt. Met een glimlach op mijn gezicht stap ik in de auto. Het rijden zal makkelijk zijn nu, de perfecte dag om naar ‘de grote stad’ te rijden voor de boodschappen. Ik zit spotify aan op mijn telefoon en luidkeels meezingend met mijn Walt-Disney afspeel lijst bereid ik me voor op een uurtje onderweg zijn.
Ik sla van de ‘hoofdweg’ af naar links, om naar het zuiden te gaan en trap op de rem.
Wat.. Wat is dat? Nee, dat kan niet waar zijn! Hoezo… oh nee… hoe kom ik daar ooit langs?
Ik denk nog vlug of er geen andere route is naar Örnkoldsvik… Nee, niet als ik er twee of drie keer zo lang over wil doen. Ik moet er langs.
Voor me is de weg, nou, eigenlijk gewoon weg. In haar plaats is een bewegende massa van grijs en bruin met hier een daar wat wit.
Langzaam rijd ik dichterbij. Ze zijn niet bang. Gewoon als ze zijn aan mensen en auto’s. Niet veel anders dan de schapen en geiten in Noorwegen. Maar deze zijn wel net een slag groter en… met veel meer!
Voor me staan honderden, misschien wel duizend rendieren op de weg. Ik zie het einde niet van de kudde. Nog nooit heb ik zoveel rendieren (of eender welk groot zoogdier) tegelijk gezien.
Ze zijn prachtig. Met de slungelige hoeven, grote ogen, dikke vacht en gewei is het eigenlijk ook gewoon genieten om ze te zien. Langzaam probeer ik me een weg te banen met de auto.
Ik snap niet hoe ze in zulke grote getallen samen kunnen zijn, normaal zie je rendieren een keer met 10, misschien 15 samen. Niet zo massaal.
Dan zie ik de eerste sneeuwscooter via het bos de rendieren bij elkaar houden. Al gauw is de tweede zichtbaar en komt de helicopter aangevlogen. De Sami zijn gearriveerd.
Nu het me duidelijk is dat de rendieren gehoed worden zet ik mijn auto uit. Langzaam maar zeker worden ze vooruitgedreven rond mijn auto. Op weg naar grote verzamelweides waar ze met grote vrachtwagens naar het Noorden zullen worden gebracht om daar van hun jongen te bevallen. Weg van de wolven en de beren, veilig op de toendra.
Het leven van de Sami draait nog altijd rondom het hoeden van hun rendieren. Maar hun leven is wel helemaal anders dan het vroeger is geweest. Door de vele waterwerken is hun levensgebied in Lapland voor grote delen letterlijk onder water gezet, waardoor ze hun manier van leven wel hebben moeten aanpassen. Het feit dat home-schooling in Zweden niet evident is, maakt dat hun nomadisch leven zo gauw er kinderen zijn ook niet meer mogelijk is.
Vandaar dat ze nu wel gebruik moeten maken van moderne voertuigen en je in het voorjaar in het noorden van Zweden zulke grote kuddes rendieren tegelijk kunt zien, gehoed met sneeuwscooters, auto’s en helicopters.
Ik zeg gedag tegen het laatste rendier dat voor mijn auto voorbij springt. De gravelweg ligt er omgewoeld bij van al die hoeven. Als ik straks met de honden op deze weg ga wandelen ben ik druk bezig ze niet teveel van de rendierkak te laten eten. Een delicatesse als ik hen mag geloven, ik ben daar niet zo zeker van gezien de geur. Maar goed. Iedereen zijn smaak.
Ik zet de muziek weer aan en vervolg al zingend mijn weg. Het leven is prachtig.
Atelierbrieven
Elke maand schrijf ik een brief bij één van mijn schilderijen. Soms is het eigen werk en schrijf ik over de ervaring die me inspireerde om het te maken. Soms probeer ik met woorden te vangen wat het schilderij voor mij betekent en soms schrijf ik een brief over hoe het was om het schilderij voor iemand anders te maken.
Wil jij deze brieven van mij ontvangen? Laat je email-adres dan hieronder achter.
